Obrót podrobionymi środkami ochrony roślin to bardzo poważny problem, którego skala z roku na rok się powiększa. Oszacowanie tego zjawiska w liczbach jest bardzo trudne, gdyż sprzedaż tych produktów odbywa się poza oficjalną siecią dystrybucji.Jednak eksperci oceniają, że podróbki stanowią ponad 10% procent stosowanych przez producentów rolnych pestycydów. Każdego roku rośnie ilość przestępstw w tej sprawie. Bardzo często jako środki ochrony roślin sprzedawane są nieokreślone substancje niewiadomego pochodzenia. Rolnicy kupują je przede wszystkim ze względu na niższą cenę i są nieświadomi, że takie środki zamiast ratować plantacje przed patogenami, mogą niszczyć całe uprawy. Podróbki są również bardzo groźne dla zdrowia i życia ludzi, zwierząt oraz dla środowiska naturalnego. Rolnicy powinni mieć też na uwadze to, że mają obowiązek stosowania przy ochronie upraw tylko tych produktów, które są zarejestrowane i dopuszczone do użytku. Jeśli rolnik świadomie złamie taki nakaz, to grożą mu sankcje finansowe i prawne.
Z uwagi na stale rosnącą skalę zjawiska wprowadzania do obrotu preparatów z nielegalnych źródeł, należy zwracać szczególną uwagę nie tylko na samą ofertę cenową, ale też na system dystrybucji i zasady sprzedaży oferowanych preparatów chemicznych, służących ochronie roślin. Rozpoznanie podrobionego środka ochrony roślin jest często bardzo trudne, dlatego ważne jest dokonywanie zakupu wyłącznie u pewnych i sprawdzonych sprzedawców w hurtowniach i sklepach, które posiadają stosowne zezwolenia i które oferują odebranie pustego opakowania po zużytym preparacie oraz wystawienie faktury bądź rachunku. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości dotyczących autentyczności produktu, producenci rolni powinni bezzwłocznie skontaktować się z Inspektorem Ochrony Roślin. Cechy produktu, które mogą świadczyć o fałszerstwie to m.in. atrakcyjna – obniżona cena, słaba jakość opakowania, np. łatwo odkształcające się, etykieta-instrukcja stosowania słabej jakości – mało czytelny lub rozmazany nadruk, etykieta-instrukcja stosowania tylko w języku obcym, brak daty produkcji i numeru partii na opakowaniu, brak hologramów, w przypadku firm stosujących takie zabezpieczenia.
Koncerny chemiczne bronią się przed podrabianiem swoich produktów. Przede wszystkim zmieniają opakowania produktów na trudniejsze do skopiowania. Jedna z firm fitofarmaceutycznych, w trosce o bezpieczeństwo swoich produktów zdecydowała się całkowicie zmienić szatę graficzną oferowanych przez nią środków ochrony roślin. Zabieg ten ma dać kupującemu większą pewność, że ma do czynienia ze środkami oryginalnymi. Zastosowane zabezpieczenia stanowią element utrudniający ich ewentualne podrabianie. Grafika etykiet spełnia wszystkie obowiązujące wymagania prawne, dotyczące wielkości znaków ostrzegawczych czy niskiej atrakcyjności wizualnej dla dzieci. Etykiety mają również kody kreskowe ułatwiające logistykę produktów. Dodatkowo każde opakowanie jednostkowe opatrzone jest hologramem, czyli znakiem zmienno-optycznym o średnicy 2 cm. Wzór hologramu jest zastrzeżony. Hologram znajduje się w stałym, centralnym miejscu etykiety w pobliżu nazwy środka. Odklejenie hologramu z etykiety jest niemożliwe, gdyż ulega on wtedy rozwarstwieniu i zniszczeniu. Dodatkowym zabezpieczeniem oryginalności produktów jest system kontroli nad etykietami. Wszystkie etykiety traktowane są jak druki ścisłego zarachowania. Są dokładnie przeliczone, ponumerowane i dostarczone do konfekcjonera towaru w ilości odpowiadającej zamówieniu. Etykiety mają dodatkowe, ukryte zabezpieczenie znane tylko producentowi. Taki system zabezpieczeń pozwala z całą pewnością stwierdzić czy etykieta, która budzi jakieś wątpliwości pochodzi z oryginalnego źródła.
Przykładem zastosowania tak restrykcyjnych kryteriów bezpieczeństwa jest załączona etykieta:
Niezależnie od wyglądu etykiety przed zakupem pestycydów należy upewnić się czy opakowanie nie było otwierane tzn. czy posiada nienaruszoną plombę. Następnie należy sprawdzić czy produkt ma nadrukowany numer partii i ważną datę produkcji. Są to podstawowe zasady ostrożności przy zakupie środków ochrony roślin.
Anna Skomska
